بازدارندگی معنـــادار ایران
جمهوری اسلامی ایران اکنون نه‌تنها به بازدارندگی دست یافته، بلکه به مرحله‌ای رسیده که می‌تواند نتیجه هر جنگی را در ساعات اولیه تعیین کند و مراکز حیاتی اسرائیل را هدف قرار دهد.
جمهوری اسلامی ایران اکنون نه‌تنها به بازدارندگی دست یافته، بلکه به مرحله‌ای رسیده که می‌تواند نتیجه هر جنگی را در ساعات اولیه تعیین کند و مراکز حیاتی اسرائیل را هدف قرار دهد. به گزارش مشرق، تحولات چند ماه گذشته در غرب آسیا نشان می‌دهد که موازنه قوا در این منطقه با سرعتی کم‌سابقه در حال تغییر است. جنگ ۱۲ روزه اخیر میان جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی نه‌تنها یک رویارویی بی‌سابقه و آشکار میان دو طرف بود، بلکه سطح بازدارندگی متقابل را به مرحله‌ای رساند که بسیاری از محافل امنیتی غرب از «ورود منطقه به عصر بازدارندگی موشکی متقابل» سخن می‌گویند. اظهارات اخیر ویلیام برنز، رئیس سازمان سیا که در یک جلسه محرمانه به بنیامین نتانیاهو هشدار داده «حمله به ایران در این مقطع می‌تواند معادل خودکشی باشد» تصویری شفاف از واقعیت فعلی ارائه می‌دهد. ایران امروز، نه‌تنها دارای توان تهاجمی کم‌نظیر است، بلکه شبکه‌ای دفاعی و تلافی‌جویانه ایجاد کرده که هرگونه اقدام نظامی اسرائیل را با خطر نابودی زیرساخت‌های راهبردی این رژیم مواجه می‌کند. برآوردهای اطلاعاتی آمریکا و اروپا حاکی است که جمهوری اسلامی ایران در طول جنگ اخیر، هزاران موشک آماده شلیک در حالت رزمی داشت، اما تنها بخشی از آنها را به کار گرفت و همچنان چندین پایگاه و تونل موشکی کلیدی را فعال نکرد. این نکته برای ناظران امنیتی به معنای آن است که توان بالفعل ایران حتی در شدیدترین درگیری اخیر، به‌طور کامل به میدان نیامده است. از نخستین نبرد تا احتمال جنگ دوم جنگ اخیر، نخستین‌بار بود که جمهوری اسلامی ایران به‌طور مستقیم و رسمی، حملات موشکی و پهپادی گسترده‌ای علیه خاک فلسطین اشغالی انجام داد. تاکتیک انتخاب‌شده، کاملا با سناریوی یک «نبرد فرسایشی» همخوان بود. ایران با طراحی موج‌های پیاپی از حملات، سامانه‌های دفاعی اسرائیل را به‌طور مستمر تحت فشار گذاشت و گنبد آهنین را وادار کرد حجم بالایی از رهگیرها را مصرف کند. گزارش‌های نظامی منتشرشده پس از جنگ نشان می‌دهد که در روز نهم نبرد، ذخایر مهمات چند پایگاه دفاع موشکی اسرائیل به کمتر از ۲۰ درصد ظرفیت رسید. اگر این روند تنها سه یا چهار روز دیگر ادامه پیدا می‌کرد، گنبد آهنین عملا از کار می‌افتاد و بخش عمده آسمان سرزمین‌های اشغالی بدون پوشش دفاعی می‌ماند. این مدل حمله، یادآور رویکردی است که حزب‌الله لبنان در جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶ در برابر اسرائیل اتخاذ کرد؛ اما تفاوت اصلی اینجاست که این‌بار حجم آتش، برد موشک‌ها و دقت اصابت چندین برابر بیشتر بود. از موشک‌های سوخت جامد با برد ۲ هزار کیلومتر تا پهپادهای انتحاری نسل جدید، همه در کنار هم به کار گرفته شدند تا فشار چندوجهی بر سامانه‌های دفاعی و مراکز فرماندهی اسرائیل وارد شود. واقعیت‌های میدانی و راهبردی قدرت موشکی ایران در این نبرد بیش از گذشته آشکار شد. حتی محافظه‌کارانه‌ترین برآوردهای مؤسسات امنیتی غربی نیز تأیید می‌کند که ایران هزاران موشک بالستیک و هزاران موشک کروز و پهپاد رزمی و انتحاری در اختیار دارد. این زرادخانه با طراحی پرتاب هم‌زمان از نقاط مختلف و استفاده از سامانه‌های فریب، می‌تواند هر سامانه پدافندی را اشباع و ناکارآمد کند. از منظر جغرافیای نظامی نیز ایران امکان شلیک موشک از چندین محور را دارد. در شهرها و نقاط مختلف کشور خطوط آتش متعددی وجود دارد که هر کدام می‌تواند به مراکز حیاتی اسرائیل ضربه بزند. همین گستره جغرافیایی باعث شده ارتش اسرائیل نتواند به یک جبهه مشخص تمرکز کامل پیدا کند و همواره در وضعیت دفاع چندجبهه‌ای باقی بماند. این وضعیت، یک مزیت مهم برای ایران ایجاد کرده است، هزینه هرگونه حمله به ایران برای اسرائیل چند برابر خواهد شد، زیرا پاسخ تهران محدود به خاک ایران نخواهد بود، بلکه جبهه‌های متعدد و متحدان منطقه‌ای به میدان خواهند آمد. بحران نتانیاهو و انگیزه‌های سیاسی جنگ نقش بحران شخصی بنیامین نتانیاهو در معادله جنگ، موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده، اما در واقع یکی از محرک‌های اصلی سیاست‌های تهاجمی تل‌آویو محسوب می‌شود. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با سه پرونده فساد مالی و سوءاستفاده از قدرت روبه‌رو است و بر اساس قانون اسرائیل، اگر محکوم شود، عملا پایان دوران سیاسی‌اش رقم خواهد خورد. ادامه جنگ برای او دو فایده دارد: اول، تعویق روند قضایی و محاکمه؛ دوم، بهره‌برداری از «اثر پرچم» که در زمان بحران امنیتی، باعث افزایش حمایت افکار عمومی از رهبران می‌شود. او تلاش دارد خود را «رهبر زمان جنگ» معرفی کند و ائتلاف شکننده راست‌گرایان افراطی را حفظ کند. این موضوع البته با مخالفت بخش‌هایی از ارتش و نهادهای امنیتی اسرائیل نیز روبه‌رو شده که معتقدند کشور در حال کشیده شدن به جنگی فرسایشی و پرهزینه است. واکنش کشورهای منطقه و جهان جنگ ۱۲ روزه اخیر بازتاب‌های گسترده‌ای در سطح منطقه و فرامنطقه داشت. بسیاری از کشورها مواضع قاطعی علیه رژیم صهیونیستی اتخاذ کردند و برخی از گروه‌های مقاومت در این کشورها، مانند حزب‌الله لبنان و انصارالله یمن، آماده‌باش کامل اعلام کردند. کشورهای اروپایی و آمریکا نیز با نگرانی روند تحولات را دنبال کردند، اما تمایلی به ورود مستقیم نداشتند. واشنگتن در بیانیه‌های رسمی خود از دو طرف خواست به آرامش بازگردند و از تشدید تنش‌ها جلوگیری کنند، اما در عمل، حمایت‌های اطلاعاتی و تجهیزاتی آمریکا از اسرائیل ادامه داشت و حتی به تأسیسات ایران حمله کرد. پیامدهای اقتصادی و اجتماعی جنگ جنگ ۱۲ روزه اثرات جدی بر اقتصاد اسرائیل و منطقه گذاشت. تعطیلی مدارس، کاهش ساعات کاری و بسته شدن فرودگاه‌ها، همگی هزینه سنگینی بر اقتصاد این رژیم تحمیل کردند. علاوه بر این، کاهش سرمایه‌گذاری خارجی و افزایش نااطمینانی، چشم‌انداز اقتصادی اسرائیل را در میان‌مدت تحت تأثیر قرار داد. از سوی دیگر، روان جامعه اسرائیل نیز به شدت تحت فشار بود. ترس از حملات موشکی، تخلیه مناطق مرزی و افزایش شمار قربانیان، فضای اجتماعی را به سمت استرس و ناامنی سوق داد. تحلیلگران می‌گویند این وضعیت می‌تواند در بلندمدت به افزایش مخالفت‌ها با سیاست‌های تهاجمی دولت بینجامد و تأثیراتی بر ثبات سیاسی این رژیم داشته باشد. فرانس ۲۴ در گزارشی که یورونیوز فارسی آن را منتشر کرده به بررسی سانسور خسارت وارد شده به رژیم صهیونیستی در جنگ ۱۲ روزه با ایران پرداخت. بر اساس این گزارش، با گذشت یک ماه پس از پایان جنگ ۱۲ روزه، میزان خسارات وارده از حملات ایران به علت سانسور اسرائیل همچنان نامشخص باقی مانده است. این رسانه با تحلیل تصاویر اعلام کرد که موشک‌های ایرانی دست‌کم به هشت هدف راهبردی و نظامی اسرائیل اصابت کردند و خسارات گسترده‌ای به بار آوردند. شامگاه ۱۳ ژوئن، تنها چند ساعت پس از نخستین موج حملات غافلگیرانه و گسترده اسرائیل به ایران، صدای آژیرهای هشدار حمله موشکی در شهر «رمت‌گن» در حومه تل‌آویو به صدا درآمدند و ساکنان را به پناهگاه‌ها فراخواندند. تنها دقایقی بعد یک موشک بالستیک ایرانی به این شهر برخورد کرد. به گزارش فرانس ۲۴ صبح روز بعد، ساکنان خیابان «تیرزه» با صدها متر آوار، ساختمان‌های فروریخته و اتومبیل‌های درهم‌کوفته مواجه شدند. به گفته این رسانه فرانسوی، اسرائیل از طریق اداره سانسور ارتش این کشور، تلاش کرده است که تقریبا همه این حملات را از دید عموم پنهان کند. گزارش این رسانه فرانسوی در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود در اجلاس ناتو در لاهه هلند در روز چهارشنبه ۴ تیر گفته بود: «اسرائیل در روزهای اخیر خسارات سنگینی متحمل شده است.» در خلال جنگ نیز ایتمار بن‌گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل و شلومو کارهی، وزیر ارتباطات این رژیم، دستورالعمل‌هایی جدید به پلیس داده بودند که به آنها اجازه می‌داد در صورت ثبت تصاویر از محل حملات، خبرنگاران را بازداشت یا محتوای آنها را حذف کنند. «دویچه وله» آلمان در گزارشی به برخی سانسورهای اعمال شده از سوی رژیم صهیونیستی اشاره کرده بود. در بخشی از این گزارش آمده است که کسب اطلاعات از درون اسرائیل با سختگیری‌های زیادی دنبال می‌شود و بحث‌ها درباره سخت‌گیرانه‌تر شدن این قوانین ادامه داشته است. این دستورالعمل‌ها برای خبرنگاران محلی و خارجی الزام‌آور هستند. به روایت این رسانه، این قوانین جدید بر فعالیت تانیا کرمر، رئیس دفتر دویچه وله در قدس نیز تأثیر گذاشته است. او در گزارشی نوشت: «تاکنون هر نوع تصویری از تأسیسات نظامی یا نیروهای ارتش باید به تأیید سانسور نظامی می‌رسید. همچنین چهره‌های سربازان باید محو می‌شد.» به گزارش یورونیوز، حمله موشکی به رمت‌گان از نخستین حملات ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه به خاک اسرائیل بود. بنا بر داده‌های اندیشکده مطالعات امنیت ملی اسرائیل، ایران به‌رغم حملات گسترده اسرائیل به پایگاه‌های نظامی جمهوری اسلامی، توانست بیش از ۵۰۰ موشک به سوی اسرائیل پرتاب کند. اگرچه سامانه‌های پدافند هوایی اسرائیل بیشتر این موشک‌ها را رهگیری کردند، اما بیش از ۵۰ فروند از آنها به اهداف خود در خاک اسرائیل اصابت کردند. تحلیلگران فرانس ۲۴ با استفاده از داده‌های منبع‌باز و بررسی متقاطع تصاویر آماتور و حرفه‌ای، موفق به شناسایی و مکان‌یابی ۳۶ محل اصابت موشک‌های ایرانی در اسرائیل شده است. تصاویر تأییدشده نشان می‌دهند که آسیب به مناطق وسیعی در محله‌های مسکونی و نیز اهداف نظامی و راهبردی وارد شده است. یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد که بسیاری از پیامدهای حملات گسترده ایران به اسرائیل از سوی دولت نتانیاهو سانسور شده‌اند. ارتش اسرائیل در جریان این درگیری‌ها به رسانه‌های داخلی و بین‌المللی دستور داد از انتشار تصاویر مربوط به حملات در نزدیکی یا به اهداف نظامی خودداری کنند. سکوت درباره حملات به اهداف نظامی تحلیلگران فرانس ۲۴، با کمک تصاویر آماتور منتشرشده در فضای مجازی توانستند برخورد چهار موشک ایرانی را به نزدیکی مناطق نظامی اسرائیل شناسایی کنند. یک موشک ایرانی در ۱۷ ژوئن به اردوگاه «موشه دایان» در شمال تل‌آویو و در فاصله چند صد متری مقر موساد برخورد کرد. این اردوگاه سکونتگاه ماموران موساد و یگان ۸۲۰۰، یعنی متخصصان در رهگیری ارتباطات است. یک ویدئوی آماتور لحظه برخورد موشک را ثبت کرده و تصاویر میدانی منتشرشده در تلگرام نشان می‌دهند که دست‌کم یک ساختمان این اردوگاه آسیب دیده است. کاربری این ساختمان مشخص نیست. این ویدئو همچنین نشان می‌دهد که سه موشک دیگر به اهداف غیرنظامی در اطراف اردوگاه اصابت کرده‌اند. بنا بر این گزارش، به‌رغم اهمیت راهبردی این محل، هیچ مرجع رسمی و رسانه اسرائیلی یا بین‌المللی این حمله را گزارش نکرده است. همین وضعیت درباره حمله موشکی روز ۱۳ ژوئن ایران به محله «کریا» تل‌آویو که ساختمان اصلی وزارت جنگ و مقر ستاد کل ارتش اسرائیل در...
« بازگشت به لیست اخبار