تحلیل رفتن مغز در سیگاری‌ها؛ هشداری برای آینده آلزایمر

پژوهشی تازه با بررسی بیش از ۱۰ هزار فرد سالم نشان داده است که مصرف سیگار به‌طور مستقیم با کوچک شدن نواحی مهم مغز مرتبط است؛ مناطقی که نقش حیاتی در حافظه و شناخت دارند و آسیب‌پذیرترین نقاط در بیماری آلزایمر محسوب می‌شوند.

پژوهشی تازه با بررسی بیش از ۱۰ هزار فرد سالم نشان داده است که مصرف سیگار به‌طور مستقیم با کوچک شدن نواحی مهم مغز مرتبط است؛ مناطقی که نقش حیاتی در حافظه و شناخت دارند و آسیب‌پذیرترین نقاط در بیماری آلزایمر محسوب می‌شوند. – مریم شیرافکن: در این مطالعه که در ژورنال علمی NPJ Dementia منتشر شده، محققان با کمک MRI و هوش مصنوعی پیشرفته، حجم ماده خاکستری و سفید مغز افراد سیگاری و غیرسیگاری را مقایسه کردند. نتیجه؟ افراد سیگاری – حتی پس از در نظر گرفتن شاخص توده بدنی (BMI) – در نواحی حساسی مثل هیپوکامپ، سینگیولیت و پری‌کونئوس دچار آتروفی مغزی قابل توجهی بودند. نکته نگران‌کننده آن‌جاست که BMI بالا نیز با شدت بیشتر این آسیب‌ها همبستگی داشت. به‌عبارتی، چاقی و سیگار کشیدن با هم می‌توانند سرعت زوال مغز را افزایش دهند. کارشناسان می‌گویند اگرچه هنوز نمی‌توان رابطه‌ای کاملاً علّی اثبات کرد، اما یافته‌های این تحقیق می‌تواند مسیر جدیدی برای پیشگیری از آلزایمر از طریق اصلاح سبک زندگی باشد. اهمیت این مطالعه در حجم بالای نمونه و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های دقیق تصویربرداری مغزی‌ست؛ اما نبود بررسی بالینی بر عملکرد شناختی و مارکرهای زیستی آلزایمر، تحلیل نهایی را با محدودیت مواجه می‌کند. منبع: Meysami, S. et al. (2025). Smoking predicts brain atrophy in 10,134 healthy individuals and is potentially influenced by body mass index. Npj Dementia. 1(1), 1-7. https://doi.org/10.1038/s44400-025-00024-0.