تقابل ترکیه و اسرائیل؛ تمام شدن صبر آنکارا به چه معناست؟ | بررسی سناریوهای محتمل و گزینه‌های ترکیه

به دنبال تشدید تجاوز رژیم صهیونیستی به سوریه که منافع ترکیه را هم مستقیماً تحت تأثیر قرار داده، سناریوهایی برای جنگ میان آنکارا و تل‌آویو ترسیم می‌شود که ترکیه خطر آن را احساس کرده است.

به دنبال تشدید تجاوز رژیم صهیونیستی به سوریه که منافع ترکیه را هم مستقیماً تحت تأثیر قرار داده، سناریوهایی برای جنگ میان آنکارا و تل‌آویو ترسیم می‌شود که ترکیه خطر آن را احساس کرده است. به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از الجزیره، تجاوز رژیم صهیونیستی به سوریه در ۱۶ جولای جاری، اولین مورد نبود و از زمان سقوط دولت بشار اسد، سوریه به طور مداوم در معرض تجاوزات صهیونیست‌ها قرار داشته است. اما تجاوزی که اخیراً صورت گرفت از نظر شکل و محتوا، خشن‌ترین تجاوز بود؛ جایی که حملات اشغالگران از سویدا و درعا تا قلب دمشق ادامه یافت و مستقیماً مقرهای دولتی و نظامی سوریه را هدف قرار داد و ساختمان ستاد کل ارتش را به طور کامل ویران کرد. تأثیر تجاوزات صهیونیست‌ها به سوریه بر امنیت ترکیه ۱۴ سال جنگ در سوریه، ترکیه را در معرض خطرات عظیم ژئوپلیتیکی و امنیتی قرار داده و آن را مجبور کرده که از سال ۲۰۱۶ نیروهای خود را به شمال سوریه اعزام کند. سقوط دولت بشار اسد در ۸ دسامبر ۲۰۲۴ یک پیروزی راهبردی بزرگ برای ترکیه به شمار می‌رفت که خودش را برای برداشت ثمرات این پیروزی در سطوح استراتژیک و امنیتی آماده کرده بود. تمام شدن صبر ترکیه به چه معناست؟ از این رو سوالات مهمی در مورد چگونگی تعامل آنکارا با این تهدیدات جدید و جدی مطرح می‌شود؛ اینکه آیا ترکیه بی‌تفاوت خواهد ماند و به محکومیت رسانه‌ای تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه سوریه اکتفا خواهد کرد یا قصد انجام اقدام عملی دارد؟ اظهارات هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه مملو از خشم آشکار این کشور در قبال تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه سوریه بود. او گفت: «صبر ما تمام شده و این تمام چیزی است که ما با تل آویو در مورد آن صحبت خواهیم کرد، آنها صلح نمی‌خواهند». این بحث‌ها به استدلال‌های نویسندگان و روزنامه نگاران محافظه‌کار و ملی‌گرای ترکیه نیز کشیده شده و این باور در ترکیه وجود دارد که گزینه جنگ با رژیم صهیونیستی می‌تواند در هر لحظه رخ دهد، اما در عین حال آنکارا تلاش دارد تا حد امکان از آن جلوگیری کند یا این جنگ را به تأخیر بیندازد. وزیر امور خارجه ترکیه اخیراً در بیانیه‌های مطبوعاتی خود نسبت به سیاست‌های رژیم صهیونیستی هشدار داده و تاکید کرد که این سیاست‌ها منجر به افتادن همه، از جمله خود این رژیم در آتش خواهد شد. سناریوهای تقابل تل‌آویو و آنکارا و گزینه‌های ترکیه در این میان اگر بگوییم که ترکیه در این زمان نیاز دارد جبهه سوریه را برای سال‌های طولانی آرام کند و از درگیری با آمریکا تا پایان دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ اجتناب ورزد، اغراق نکرده‌ایم. این موضع ترکیه با هدف حل چندین مسئله بحث برانگیز است؛ از جمله پایان دادن به تحریم‌های ایالات متحده علیه ترکیه، بازگرداندن آنکارا به پروژه جنگنده‌های اف ۳۵ و بستن کامل پرونده پ.ک. ک در کنار نیاز به توسعه روابط اقتصادی و افزایش حجم مبادلات تجاری. اما شرایط آنگونه که آنکارا تصور می‌کرد، پیش نرفته و سیاست‌های تهاجمی و توسعه طلبانه نتانیاهو چالش‌های قابل توجهی را برای تصمیم گیرندگان در آنکارا به وجود آورده است. هرگونه فروپاشی احتمالی رژیم جدید سوریه تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی ترکیه بوده و پیامدهای آن حتی در پایتخت‌های اروپایی هم دیده خواهد شد. از این رو ترکیه به مجموعه‌ای از اقدامات استراتژیک نیاز دارد که مهمترین آنها بدین شرح است: ۳. ترکیه به وضوح از همه این موارد آگاه است و در همین زمینه فیدان هشدار قوی به گروه‌های جدایی طلب داده و گفت: شایعاتی در مورد مداخله گروه‌های کرد در برخی فعالیت‌ها وجود دارد و پیام ما به آنها این است که احتیاط کنند، از ناآرامی‌ها سو استفاده نکنند و روند بحرانی و حساس سوریه را بیشتر از این پیچیده نکنند؛ در غیر این صورت خطرات بزرگی ایجاد خواهد شد. ۴. انعقاد یک توافق دفاعی مشترک با رژیم جدید سوریه که به ترکیه اجازه حضور قانونی نیروهای آن در خاک سوریه و حق بازسازی و آموزش ارتش این کشور را می‌دهد. البته صحبت‌های زیادی در مورد چنین توافقی از زمان سقوط دولت بشار اسد وجود داشته، اما تاکنون اقدام عملی صورت نگرفته است. در پایان، تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی به سوریه را جدا از اهداف متعددی که این رژیم از آن دنبال می‌کند، می‌توان به عنوان هشدار اولیه برای ترکیه دانست تا آنکارا در انتظار هرگونه رویارویی احتمالی و ناگهانی با رژیم صهیونیستی باشد.