جنگ تجاری آمریکا با چین به کجا رسیده است؟ 

به گزارش مشرق، کانال تلگرامی اندیشکده تهران نوشت: جنگ تجاری بین ایالات متحده و چین از سال ۲۰۱۸ با اعمال تعرفه‌های گسترده توسط دولت دونالد ترامپ ‏آغاز شد و به تدریج به یک رقابت جامع اقتصادی، فناوری و ژئوپولیتیکی تبدیل گردید. این تنش‌ها ابتدا بر ‏کاهش کسری تجاری آمریکا تمرکز داشت، اما به سرعت به حوزه‌های فناوری پیشرفته، امنیت ملی، کنترل ‏داده‌ها و منابع معدنی گسترش یافت. در آخرین تحول اخیراً در ۹ دسامبر ۲۰۲۵، لغو ممنوعیت صادرات ‏تراشه‌های پیشرفته H۲۰۰ انویدیا به چین توسط ترامپ، بار دیگر مسیری که ‏این جنگ طی می‌کند را به کانون توجهات بازگرداند.‏ روند جنگ تجاری؛ از آغاز تا اکنون در دوران بایدن، سیاست‌های سختگیرانه ادامه یافت. ممنوعیت اپلیکیشن‌های تیک‌تاک و وی‌چت در ۲۰۲۰، ‏کنترل صادرات نیمه‌هادی‌ها در ۲۰۲۲، و محدودیت سرمایه‌گذاری در فناوری‌های حساس چین در ۲۰۲۳ از ‏اقدامات کلیدی بودند. چین نیز با تقویت صنعت بومی نیمه‌هادی و محدودیت صادرات عناصری مانند گالیوم ‏و گرافیت پاسخ داد. در آوریل ۲۰۲۵، چین صادرات هفت عنصر معدنی کمیاب (مانند دیسپروزیم و ترابیوم) ‏را مشروط به مجوز کرد، که اهرمی ژئوپولیتیکی بود.‏ در اکتبر ۲۰۲۵، دیدار شی جین‌پینگ و ترامپ در بوسان کره جنوبی (حاشیه نشست APEC) به آتش‌بس ‏موقت منجر شد. چین متعهد به توقف محدودیت‌های معدنی کمیاب برای یک سال، ازسرگیری واردات سویا ‏و همکاری در کنترل فنتانیل شد. آمریکا تعرفه‌ها را ۱۰ درصد کاهش داد. ترامپ این دیدار را موفقیت‌آمیز ‏خواند، اما تحلیلگران آن را تاکتیکی و موقت دانستند، زیرا مسائل ریشه‌ای مانند ظرفیت مازاد تولید چین حل ‏نشد.‏ مؤلفه‌های اصلی تعرفه‌ها و مقابله‌به‌مثل: آمریکا بر ۵۵۰ میلیارد دلار کالای چینی و چین بر ۱۸۵ میلیارد دلار کالای ‏آمریکایی تعرفه وضع کرد. این امر قیمت‌ها را افزایش داد و زنجیره تأمین را بی‌ثبات کرد. سهم چین در ‏واردات آمریکا از ۲۲ درصد در سال۲۰۱۷ به ۱۷ درصد در سال ۲۰۲۲ کاهش یافت، و آمریکا تولید را به به ‏ویتنام، هند، تایوان و مکزیک انتقال داد. اما جداسازی کامل رخ نداده، زیرا وابستگی به قطعات چینی باقی ‏است.‏ جنگ تراشه‌ها و کنترل صادرات: آمریکا صادرات نیمه‌هادی‌های پیشرفته را ممنوع کرد تا پیشرفت ‏چین در هوش مصنوعی و کاربردهای نظامی را کند کند. این سیاست‌ها چین را به خودکفایی مانند برنامه ‏ساخت چین ۲۰۲۵، ترغیب کرد، هرچند کوتاه‌مدت اختلال ایجاد کرد.‏ محدودیت سرمایه‌گذاری و فناوری دیجیتال: ممنوعیت سرمایه‌گذاری آمریکایی در بخش‌های ‏حساس چین و نزاع بر سر تیک‌تاک که در نهایت در ۲۰۲۵ به واگذاری سهام عمده به کنسرسیوم آمریکایی ‏منجر شد.‏ منابع معدنی کمیاب: چین با کنترل بیش از ۸۰ درصد تولید جهانی، از آن به عنوان سلاح استفاده ‏کرد، اما پس از توافق بوسان تعلیق شد.‏ تغییر زنجیره تأمین: استراتژی‌های نزدیک‌سپاری و دوست‌سپاری توسط شرکت‌ها، که رشد اقتصادی ‏کشورهای ثالث را افزایش داد، اما رشد جهانی را کاهش و عدم اطمینان را بالا برد.‏ جمع‌بندی و چشم‌انداز جنگ تجاری از تعرفه‌های ساده به رقابتی چندبعدی تبدیل شده است. ‏آمریکا از برتری فناوری و چین از بازار بزرگ و منابع معدنی بهره می‌برد. با وجود آتش‌بس موقت، رقابت ‏ادامه خواهد داشت و تشدید تنش در فناوری، استفاده از منابع معدنی به عنوان ابزار چانه‌زنی و همچنین متنوع‌سازی ‏زنجیره‌ها بدون قطع کامل وابستگی ادامه خواهد داشت. کاهش دائمی تنش‌ها بعید به نظر می‌رسد و این ‏رقابت احتمالاً دهه‌ها پایدار خواهد ماند.‏ *بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.