جنگ گزینه شکست ترامپ
به گزارش مشرق، محمدامین هدایتینسب، فعال رسانه در مطلبی در تلگرام نوشت: رهبر معظم انقلاب روز دوشنبه در دیدار مدالآوران ورزشی و علمی، درباره ادعای رئیسجمهور آمریکا مبنی بر نابودی صنعت هستهای ایران در پی جنگ ۱۲ روزه فرمودند: «ایرادی ندارد، به همین خیال باشید اما اصلاً شما چه کاره هستید که اگر کشوری صنعت هستهای دارد، در قبال آن باید و نباید مطرح کنید. چه ربطی به آمریکا دارد که ایران امکانات و صنعت هستهای دارد یا ندارد. این دخالتها ناباب، غلط و زورگویانه است». بیانات کنایی حضرت آیتالله خامنهای در واقع به معنای این است که بر خلاف ادعاهای رئیسجمهور آمریکا، برنامه هستهای ایران حفظ شده است. نزدیک به ۴ ماه پس از حمله دولت آمریکا به ۳ تاسیسات هستهای ایران، اکنون تهران در عالیترین سطح، این پیام را به آمریکاییها اعلام کرد که حمله نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هستهای ایران، باعث نابودی صنعت هستهای ایران نشده. درباره این موضع رهبر انقلاب، چند نکته قابل طرح است. ۱- بلافاصله پس از حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران، ترامپ در یک نشست خبری مدعی شد در نتیجه این حمله، تاسیسات هستهای ایران به کلی از بین رفته است. این ادعای ترامپ البته توسط رسانههای آمریکایی به چالش کشیده شد. به صورت مشخص، «سیانان» و والاستریت ژورنال ۲ رسانهای بودند که با استناد به گزارش نهادهای مسؤول در آمریکا، این ادعای ترامپ را زیر سوال بردند. آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا (دیا) نیز گزارشی درباره نتایج و آثار حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران تهیه کرد که در آن، ادعای ترامپ مبنی بر نابودی برنامه هستهای ایران، به کلی زیر سوال رفت. ۴ تیر ـ ۳ روز پس از حمله آمریکا به تاسیسات هستهای کشورمان ـ «سیانان» مطلبی منتشر کرد و نوشت: به بخشهایی از گزارش نهادهای آمریکا دست یافته است. در تحلیل «سیانان» به نقل از گزارش آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا آمده بود: «حملات نظامی ایالات متحده به ۳ تأسیسات هستهای ایران، اجزای اصلی برنامه هستهای این کشور را نابود نکرده و احتمالاً تنها آن را ماهها به عقب انداخته است». همزمان رویترز و نیویورکتایمز نیز گزارشهایی منتشر و در آنها تصریح کردند حمله نظامی ایالات متحده به تاسیسات هستهای ایران، باعث تحقق اهداف ترامپ نشده است. در گزارشهای رویترز و نیویورکتایمز تصریح شده بود این حمله نهتنها تاسیسات و ساختمانهای زیرزمینی ایران را دچار خسارت نکرد، بلکه ذخایر اورانیوم غنیشده ایران نیز دستنخورده در اختیار ایران باقی مانده است. آژانسهای اطلاعاتی اروپا نیز در گزارشات خود درباره نتایج حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران، به همین موضوع اشاره و ادعای ترامپ مبنی بر نابودی برنامه هستهای ایران را رد کردند. افشای دروغگویی ترامپ درباره نابودی تاسیسات هستهای ایران، چنان برای او سخت و گران بود که کمی بعد، «پیت هگست» وزیر جنگ آمریکا، ژنرال «جفری کروز» رئیس آژانس اطلاعات دفاعی را برکنار کرد. همان زمان نیویورکتایمز در گزارشی پرده از علت برکناری ژنرال کروز برداشت و در گزارشی نوشت: دلیل برکناری رئیس آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، گزارش این نهاد درباره نتایج حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران بوده. در کنار این موارد، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در چند نوبت به همین موضوع اذعان کرد. وی بخصوص به حفظ ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد ایران اشاره کرد و گفت حمله آمریکا منجر به از بین رفتن این ذخایر نشده. این گزارشات و افشاگریها اما باعث تجدیدنظر ترامپ در ادعای خود نشد و او همچنان ادعای خود مبنی بر نابودی تاسیسات هستهای ایران را تکرار میکند. با این حال تقریبا همه دنیا متوجه شدهاند ادعای ترامپ خلاف واقع است و حمله نظامی آمریکا به تاسیسات هستهای ایران، آنگونه که ترامپ ادعا میکند، باعث نابودی برنامه هستهای ایران نشده است. ۲- در جریان مذاکرات میان ایران و ۳ کشور اروپایی برجام بر سر فعالسازی مکانیسم ماشه، رفتار طرف غربی نشان داد با وجود برخی تغییرات اما ماهیت مطالبات آنها درباره برنامه هستهای ایران همچنان پابرجا و همانند قبل از حمله آمریکا به تاسیسات هستهای کشورمان است. اروپاییها به صورت مشخص ۳ شرط برای فعال نکردن مکانیسم ماشه مطرح کردند: الف- حضور بازرسان آژانس در تاسیسات هدف قرار گرفته ب- تعیین تکلیف و ارائه اطلاعات کامل درباره ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد غنیشده ج- موافقت ایران با از سرگیری مذاکرات هستهای با آمریکا البته در میانه مذاکرات، طرف آمریکایی خواستههای جدیدی مانند کاهش برد موشکهای ایران به ۵۰۰ کیلومتر را نیز مطرح کرد. با این حال رفتار غرب نشان داد ادعای ترامپ مبنی بر نابودی برنامه هستهای ایران، صرفا یک ادعای سیاسی ـ رسانهای بوده و در عمل، هم واشنگتن و هم پایتختهای اروپایی، پیگیر کسب امتیازاتی درباره برنامه هستهای ایران بودند. این موضوع چند پیام مهم در بر دارد: نخست، حمله نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هستهای ایران، اگرچه خساراتی به این تأسیسات وارد کرد اما طبق گزارش آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، اجزای اصلی برنامه هستهای ایران کماکان پابرجاست و آسیبی به آنها وارد نشده است. از یک سو اجزای اصلی برنامه هستهای ایران، کاملا حفظ شده و از سوی دیگر، ایران با ساخت تاسیسات جدید که از استحکام به مراتب بیشتری نسبت به تاسیسات فردو برخوردارند، اثربخشی گزینه نظامی را کاملا به چالش کشیده است. در نهایت، حفظ ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد نیز باعث شده غرب به این نتیجه برسد تغییر فرمت مواجهه با ایران و استفاده از گزینه نظامی، صرفا باعث پیچیدهتر شدن شرایط و به زعم آنها، افزایش نگرانیها نسبت به برنامه هستهای ایران خواهد شد، بنابراین اگرچه حمله نظامی باعث تحمیل خساراتی به برنامه هستهای ایران شد اما در عمل، دغدغههای اصلی آمریکا درباره برنامه هستهای ایران همچنان پابرجاست و همانگونه که تشریح شد، اکنون نسبت به گذشته، پیچیدهتر نیز شده است. بر همین اساس به اعتقاد عمده کارشناسان، گزینه نظامی، نهتنها یک راهحل موثر برای از بین بردن برنامه هستهای ایران نبود، بلکه شرایط را برای آمریکا سختتر نیز کرد! همانگونه که گفته شد، رفتار ایران پس از توقف جنگ ۱۲ روزه نیز بر برجستهسازی همین واقعیت متمرکز شده است. بیانات روز ۲۸ مهر رهبر انقلاب نیز در همین راستا ارزیابی میشود. بیانات کنایی ایشان درباره ادعای رئیسجمهور آمریکا مبنی بر نابودی صنعت هستهای ایران و همینطور تاکید بر اینکه برنامه هستهای ایران اساسا ربطی به دولت آمریکا ندارد، در واقع گوشزد واقعیات برنامه هستهای ایران و همینطور شکست گزینه نظامی است. * مذاکره به معنای تسلیم؛ هرگز! پس از فعالسازی مکانیسم ماشه، دولت آمریکا مجددا خواستار مذاکره مستقیم با ایران درباره موضوع هستهای شده است. به عبارتی کاخ سفید پس از جنگ ۱۲ روزه و با وجود ادعاهای ترامپ، مجددا رو به گزینه مذاکره آورده است. رهبر انقلاب در فراز دیگری از فرمایشاتشان در دیدار روز دوشنبه، به موضوع مذاکره با آمریکا نیز اشاره و تصریح کردند: «میگوید من اهل معاملهام، در حالی که اگر معامله با زورگویی همراه و نتیجه آن از قبل معلوم باشد، معامله نیست؛ تحمیل و زورگویی است. ملت ایران زیر بار تحمیل نخواهد رفت». در این سو، ایران نیز نشان داده عزم خود را برای اثبات بیاثر بودن گزینه نظامی جزم کرده است. ایران اکنون با استناد به واقعیات جنگ ۱۲ روزه، خاصه حمله نظامی آمریکا به تاسیسات هستهایاش، بر این واقعیت متمرکز شده که گزینه نظامی، یک راهحل برای حل و فصل موضوع هستهای ایران نیست. بر همین اساس ایران به طرف آمریکایی گوشزد میکند تنها راهحل موضوع هستهای ایران، مذاکره واقعی و حصول یک توافق عادلانه است، به گونهای که تضمینهای محکم برای پایبندی طرف آمریکایی به تعهداتش اخذ شود، بنابراین اکنون، مذاکره تبدیل به میدان جنگ شده است. یک طرف آمریکا قرار دارد که با تشدید فشار اقتصادی و حفظ سایه جنگ، به دنبال آن است به زعم خود ایران را تسلیم کرده و بر اساس آن، گزینه نظامی را معتبر جلوه دهد؛ کما اینکه در هفتههای اخیر ترامپ به دروغ مدعی شد حصول توافق بر سر توقف جنگ غزه، نتیجه حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران بوده است! ادعای ترامپ نشان میدهد او به دنبال موجه و معتبر کردن حمله نظامی به ایران است. بنابراین قطعا او نسبت به مذاکره و توافق احتمالی با ایران نیز چنین نگرشی دارد. در مقابل، ایران با استناد به واقعیات حمله آمریکا، یعنی عدم تحقق اهداف متجاوز و پیچیدهتر شدن شرایط برنامه هستهایاش، در حال تفهیم بیفایده بودن گزینه نظامی است تا از این طریق، طرف آمریکایی متقاعد شود تنها راهحل و فصل مساله هستهای ایران، مذاکره و توافق عادلانه است. رفتار ایران پس از توقف جنگ نیز نشان میدهد محاسبات ایران بر پایه این واقعیت شکل گرفته است. ایران از یک سو توانمندی دفاعی خود را تقویت کرد و نشان داد برای یک رویارویی نظامی دیگر کاملا آماده است و از سوی دیگر در واکنش به رفتار سیاسی و غیرحرفهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شخص گروسی، با تصویب مجلس، همکاری با آژانس را متوقف کرد و تصمیمگیری درباره آن به شورای عالی امنیت ملی واگذار شد؛ تصمیمی که یکی از تبعات آن، افزایش هزینه سیاسیکاریهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، همچنین حمله غیرقانونی به تاسیسات هستهایاش بود. از سوی دیگر در مذاکرات مربوط به فعالسازی مکانیسم ماشه نیز ایران با وجود نشان دادن اراده صادقانه خود برای حصول توافق، از همه خطوط قرمز خود هم در حوزه همکاری با آژانس و هم رعایت ملاحظات امنیتی درباره وضعیت تاسیسات هستهای و ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدش حراست کرد. در بعد دیپلماسی نیز ایران توانست با جلب همراهی روسیه و چین، موجب ایجاد یک شکاف بزرگ بیسابقه در شورای امنیت سازمان ملل بر سر بازگشت تحریمها شود. روسیه صراحتا اعلام کرد ۱۸ اکتبر/ ۲۶ مهر را به عنوان زمان پایان قطعنامه ۲۲۳۱ در نظر گرفته است و به هیچکدام از مفاد قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران پایبند نیست. مسکو که اکنون رئیس دورهای شورای امنیت است همچنین تأکید کرده طبق برجام، برنامه هستهای ایران از ۱۸ اکتبر تبدیل به یک موضوع عادی شده و آژانس باید موضوع برنامه هستهای ایران را صرفا در قالب پروتکلهای پادمانی بررسی کند. چین نیز بارها بر غیرقانونی بودن فعالسازی مکانیسم ماشه تاکید کرده و نشان داده تحریمهای شورای امنیت علیه ایران را الزامآور نمیداند. بنابراین همافزایی ظرفیت ایران با ۲ عضو دائم شورای امنیت علیه بازگشت تحریمهای شورای امنیت، نشاندهنده پایداری و مقاومت ایران در برابر فشار آمریکا و اروپا و عدم پذیرش شروط تحمیلی آمریکاست. در آ...
« بازگشت به لیست اخبار