سبد تولید را متنوع کنید مثل ترکیه/ همسایۀ غربی چطور مخاطب را با سینما آشتی داد؟

سبد تولید را متنوع کنید مثل ترکیه/ همسایۀ غربی چطور مخاطب را با سینما آشتی داد؟

1404/10/02 - 20:42 631 بازدید
سینمای ایران سال‌هاست در چرخه‌ای تکراری میان کمدی‌های کلیشه‌ای و درام‌های خانوادگی گرفتار شده؛ چرخه‌ای که نه‌تنها خلاقیت را از پرده نقره‌ای گرفته، بلکه به سینمای متنوع و صادرات‌محور ترکیه، واگذار کرده است.
سینمای ایران سال‌هاست در چرخه‌ای تکراری میان کمدی‌های کلیشه‌ای و درام‌های خانوادگی گرفتار شده؛ چرخه‌ای که نه‌تنها خلاقیت را از پرده نقره‌ای گرفته، بلکه به سینمای متنوع و صادرات‌محور ترکیه، واگذار کرده است. به گزارش مشرق، سینمای ایران مدت‌هاست که در سبد اکران خود درگیر دو ژانر «کمدی» و «درام‌های خانوادگی‌» است و برخوردی سطح پایین و بسیار کلیشه‌ای با مفهوم فیلم کمدی و ملودرام دارد. در واقع نسخه‌هایی که فیلمسازان ایرانی برای مخاطبان خود می‌پیچند، به‌دور از بداعت و خلاقیت است و تنها سوژه را در دم‌دستی‌ترین حالت، مصرف می‌کند. همین نکته نیز باعث شده تا شبکه نمایش خانگی و محتواهای موجود در بسترهای آنلاین، از تاک‌شو گرفته تا استندآپ کمدی، طرف‌دار بیشتری نسبت به آثار سینمایی داشته باشند و بدون هیچ رقیبی، تخت‌گاز به سمت جلو برانند. اوضاع در سینمای غرب، شرق و کشورهای دور و اطراف ما هم چندان گل‌وبلبل نیست، اما آن‌ها با انتخاب مسیری متفاوت، به تنوع بصری - روایی آثارشان فکر می‌کنند و ذائقه تماشاگر را شرطی بار نمی‌آورند. موجودیت فیلم در کشور ما - به‌عنوان یک کالای مصرفی - قدمتی نزدیک به صد ساله دارد و نفوذ سینما در میان ایرانیان بدل به سنتی دیرپا شده است و به همین دلیل کمتر کشوری را در منطقه، به‌جز «لبنان»، «مصر» و «ترکیه» می‌توان سراغ گرفت که در حد و اندازه نام ایران چیزی تحت عنوان سینما داشته باشد و به آثارش چه در بُعد سرگرمی و چه در جنبه متفکرانه آن ببالد؛ همه این‌ها اما باعث نشده تا همسایگان ما بخواهند دست روی دست بگذارند و بازار خود را توسعه ندهند. در چنین شرایطی، اصلی‌ترین رقیب ایران در خاورمیانه، یعنی ترکیه، عزم خویش را برای تبدیل شدن به رقیب جدی سینمای هالیوود، بالیوود و صنعت پرقدرت سینمای شرق دور جزم کرده است. به گزارش «دیلی صباح»، سعید یاردیمجی، رئیس کمیسیون فیلم ترکیه اعلام کرد که به‌طور میانگین سالانه حدود ۶۰ سریال و فیلم تلویزیونی در این کشور تولید می‌شود و تاکنون توانسته مخاطبانی از آسیا و اروپا گرفته تا منطقه بالکان و آمریکای جنوبی را به خود جذب کند. تنوع ژانر و دستبرد به کشکول تُرکی این درحالی است که تولید فیلم در ایران بیش از ترکیه است و ما با سالن‌های نمایش کمتر نسبت به کشور همسایه، در سال تعداد فیلم بیشتری را اکران می‌کنیم که اکثریت قریب به اتفاق آن‌ها نیمی از هزینه‌های تولید را هم جبران نمی‌کنند! پس ادامه این روند در سینمای ایران با وجود کاهش تماشاگر نه‌تنها مقرون‌به‌صرفه نیست، بلکه بار اضافی زیادی را بر دوش شبکه نمایش خانگی و VOD‌ها می‌اندازد که ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان‌دور ادامه راه تولیدات پلتفرمی را به وجود و حیات یک یا دو ژانر گره بزند. بعضی از ژانرها نظیر فیلم‌های وسترن به دلیل خاصیت بومی‌شان نمی‌توانند در سینمای ایران به حیاتی خودبسنده و سودآور دست پیدا کنند، اما همان‌طور که در گذشته شاهد رونق فیلم‌های جنایی، وحشت و... به‌واسطه تمایل مخاطبان بوده‌ایم، این آثار می‌توانند در نبود یک فرایند صنعتی و براساس همکاری تولیدکنندگان، دولت، سینمادار و پخش‌کننده، الگوی نادرست شکل‌گرفته را دور بزنند و حسابی دیده شوند. حتی کمدی هم می‌تواند به‌دور از اشکال کلاژگونه و رؤیاپردازی که در حال حاضر وجود دارد، پوست بیندازد و بیننده همچون دهه ۷۰ شاهد ساب‌ژانرهایی نظیر کمدی موقعیت، فیلم‌های اسلپ‌استیک و کمدی‌های اسکروبال‌ هالیوودی باشد تا این گونه مهم سینمایی از سکه نیفتد و بازارش همچنان بتواند رونق خود را در رقابتی سالم با دیگر فیلم‌ها حفظ کند.
« بازگشت به لیست اخبار