محاسبات چین و روسیه در جنگ ایران و اسرائیل
مسکو ممکن است فراتر از حمایت دیپلماتیک، به برنامه هسته‌ای ایران کمک‌های دیگری نیز ارائه دهد، در حالی که ادعا می‌کند میانجی بی‌طرف است.
مسکو ممکن است فراتر از حمایت دیپلماتیک، به برنامه هسته‌ای ایران کمک‌های دیگری نیز ارائه دهد، در حالی که ادعا می‌کند میانجی بی‌طرف است. - گروه سیاسی: موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک در گزارشی به نحوه کمک‌های چین و روسیه در جنگ ایران و اسرائیل به‌صورت میانجی و غیرمستقیم پرداخت. در بخش‌هایی از این گزارش آمده است: جنگ ایران و اسرائیل و پیامدهای آن، محدودیت‌های روابط تهران با روسیه و چین را آشکار کرد. از یک سو، این کشورها از یکدیگر به‌صورت دیپلماتیک و تا حدی نظامی حمایت می‌کنند و ایران با هر ۲ کشور مشارکت‌های استراتژیک امضا کرده است. با این حال، هیچ‌یک از این ۲ قدرت در جنگ ۱۲ روزه به‌طور آشکار به نفع تهران مداخله نکردند و عمدتا به محکومیت حملات اسرائیل و ایالات متحده و تایید حمایت از حق دفاع ایران بسنده کردند. پس از جنگ، مفسران ایرانی از عملکرد روسیه و چین ابراز نارضایتی کرده‌اند. با این حال، به دلیل منافعی که این ترتیبات برای هر ۲ قدرت به همراه داشته، آنها برای حفظ حکومت ایران انگیزه دارند و به احتمال زیاد به حمایت خود ادامه می‌دهند. شکل این حمایت به تعادل ظریفی میان نیازهای ایران و منافع گسترده‌تر روسیه و چین در منطقه بستگی دارد. روسیه چه کاری برای ایران می‌تواند انجام دهد؟ اولویت‌های اصلی مسکو در منطقه، همانند پیش از درگیری، بدون تغییر باقی مانده است: قرار گرفتن در جایگاه میانجی‌گری؛ نقشی که کرملین پیش‌تر آمادگی خود را برای ایفای آن اعلام کرده و همزمان نیروهای ضدآمریکایی را تقویت کرده است. در این بازی دوگانه، مسکو می‌خواهد به‌عنوان یک قدرت بزرگ ضروری جلوه کند و از این موقعیت برای ایجاد اهرم فشار استفاده کند، از جمله برای کسب امتیازات احتمالی غرب در اوکراین و دیگر حوزه‌ها. همچنین، مسکو خواستار حفظ روابط خوب با همه بازیگران منطقه است و بنابراین، حداقل روی کاغذ، در حمایت از ایران زیاده‌روی نخواهد کرد. با این حال، اگر مسکو در مذاکرات دیپلماتیک درباره ایران مشارکت داشته باشد، عملا به‌عنوان وکیل مدافع تهران عمل خواهد کرد. ایران نیز به دنبال حمایت دیپلماتیک از هر ۲ قدرت است. همان‌طور که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، اخیرا گفت «ما در مشورت مداوم با (روسیه و چین) هستیم تا از فعال‌سازی مکانیسم ماشه یا کاهش پیامدهای آن جلوگیری کنیم»؛ اشاره‌ای به احتمال بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل که سالها پیش در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ لغو شده بود. چین چه نوع حمایتی ممکن است ارائه دهد؟ چین همچنین حمایت نظامی ملموسی، به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم (به ایران) ارائه داده است. شرکت‌های چینی به دلیل تامین مواد پیشران برای موشک‌های بالستیک ایران و قطعات پهپادهای آن تحریم شده‌اند. گروه‌های نیابتی ایران (ادعای اندیشکده) در منطقه، از جمله حوثی‌های یمن نیز از دسترسی به قطعات چینی بهره‌مند شده‌اند. علاوه بر این، نیروی دریایی چین به‌طور منظم با شناورهای ایرانی در منطقه رزمایش‌های دریایی برگزار می‌کند، که آخرین مورد آن در مارس گذشته بود. چند روز پیش از حملات اخیر ایالات متحده به ایران، چندین هواپیمای باری چینی در تهران توقف‌های اعلام‌نشده‌ای داشتند، در حالی که مقصد خود را اروپا اعلام کرده بودند. هرگونه حمایت ملموس آینده چین از ایران احتمالا با فرمول محتاطانه‌اش دنبال خواهد شد و به‌صورت مخفیانه با امکان انکار طراحی می‌شود. در حالی که پکن هیچ علاقه‌ای به فروپاشی حکومت ایران ندارد، نمی‌خواهد با حمایت آشکار، روابط خود با همسایگان ایران را به خطر بیندازد. برای مثال، مقامات چینی می‌توانند ارسال مواد پیشران برای موشک‌های ایرانی را به‌عنوان اقدامی از سوی شرکت‌های چینی، نه دولت، نشان دهند.
« بازگشت به لیست اخبار