محتوای جلسات فرماندهی عملیات کربلای ۴ برای نخستینبار منتشر شد
بعد از گذشت ۳۵ سال از عملیات کربلای ۴، برای نخستین بار متن جلسات فرماندهی این عملیات در قرارگاه خاتمالانبیاء منتشر شد.
بعد از گذشت ۳۵ سال از عملیات کربلای ۴، برای نخستین بار متن جلسات فرماندهی این عملیات در قرارگاه خاتمالانبیاء منتشر شد. به گزارش مشرق، عملیات آبی _خاکی کربلای چهار، یکی از عملیاتهای گسترده و غیرکلاسیک جمهوری اسلامی ایران است که توسط قرارگاه مرکزی خاتمالانبیاء (ص) سپاه پاسداران در سوم دیماه سال ۱۳۶۵ با رمز محمد رسولالله (ص) انجام شد. از آنجایی که اطلاعات عملیات کربلای چهار توسط آمریکا و منافقین در اختیار عراق قرار گرفت، این عملیات به هدف نهایی خود که تهدید شهر بصره بود، نرسید. اما جزایر تصرف شده در این عملیات باعث شد کربلای پنج با موفقیت انجام شود. حال با توجه به نزدیکی عملیات کربلای ۵، مستند «بکلی سری» به بازخوانی برخی از اسناد منتشر نشده مربوط به عملیات کربلای چهار بعد از ۳۵ سال مبتنی بر فایل صوتی جلسات فرماندهی قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء (ص) سپاه پاسداران در ایام منتهی به کربلای ۴ و تصمیمگیری بزرگ فرماندهان در روز عملیات پرداخته است. در این مستند ضمن بازخوانی شرایط عملیاتی جبههها در ماههای آخر سال ۱۳۶۴ و پیروزی مقتدرانه رزمندگان اسلام در عملیات والفجر ۸، به بیان چرایی انجام عملیات کربلای چهار در سوم دیماه سال ۱۳۶۵ پرداخته است. در مستند «بکلی سری» از روند تصمیمگیری فرماندهان برای بهترین زمان آغاز عملیات، گزارش میزان موفقیت قرارگاهها در حین عملیات، چرایی تصمیمگیری بزرگ فرمانده کل سپاه برای عقبنشینی نیروها و علت انجام عملیات کربلای ۵ پس از ۲ هفته از عملیات کربلای ۴ با استفاده از اسناد فوق سری پرداخته است که در ادامه به روایت آن میپردازیم: عملیاتی که سرآغاز عملیات کربلای ۴ شد ۲۰ بهمن سال ۱۳۶۴ بهمن شیر، قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا، ساعت ۲۲:۱۰ محسن رضایی با رمز «یا فاطمه زهرا» آغاز عملیات را اعلام میکند. ایران در عملیات آبی _خاکی والفجر ۸، شبه جزیره فاو تنها نقطه تسلط بعثیها بر خلیج فارس را فتح میکنند. چند دقیقه پیش از آغاز رسمی عملیات غواصان به خط دشمن میزنند و با گرفتن سرپل، حالا نیروهای ایران وارد فاو میشوند. حضور مقتدارانه غواصان در عملیات والفجر ۸ ۶ ماه کار مطالعاتی و رفتار جز و مد اروندرود، ساعت دقیق حمله برای عبور غواصان را تعیین کرده است. صدام که حالا فاو را از دست رفته میبیند، سیاست دفاع متحرک را انجام میدهد. تا فشار ایران از جبهههای جنوب برداشته شود. اوج این حملات در جبهه غرب ساعت یک بامداد ۲۷ اردیبهشتماه سال ۱۳۶۵ رخ میدهد. صدام به مهران حمله میکند. صدام حسین میخواهد مهران را با فاو معاوضه کند با حمله رژیم بعث به مهران، توجه جلسه فرماندهان در عملیات والفجر ۸ در منطقه ابوخصیب که یکی از محورهای عملیاتی بوده، کمتر میشود. این منطقه، محل پشتیبانی یا به اصطلاح عقبه سپاه هفتم عراق است. ایران در والفجر ۸ تقریباً ۷۰ درصد سپاه هفتم را که در جنوب بصره مستقر بوده است، نابود میکند. با این اوصاف، طرح برای آزادسازی مهران در اولویت فرماندهان قرار میگیرد. ۹ تیرماه سال ۱۳۶۵ عملیات کربلای یک انجام میشود. در کمتر از ۱۰ روز رژیم بعث از مهران عقب رانده میشود و بار دیگر این شهر آزاد میشود. دوباره تمرکز فرماندهان به منطقه عملیاتی جنوب معطوف میشود حالا اولویت فرماندهان به منطقه ابوخصیب برمیگردد. طرح یک عملیات سری در دست بررسی است. از اردیبهشتماه سال ۱۳۶۵ جلسه طراحی این عملیات آغاز شده و شناساییها در حال انجام است، قرار است نام این عملیات، کربلای ۴ باشد. اما هنوز تاریخ دقیق و روش اجرای آن مشخص نیست. جلسات طراحی و شناسایی در پاییز به روزی نزدیک ۲۰ ساعت میرسد و تاکنون هیچکس از محتوای این جلسات اطلاعی ندارد. برخی اسناد عملیات کربلای ۴ از میان ۲ هزار و ۴۰۰ جلسه ضبط شده منتشر میشود اکنون بیش از هزار و ۴۰۰ نوار ضبط شده از جلسات بکلی سری عملیات کربلای ۴ در آرشیو مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس وجود دارد که برخی از آنها بعد از گذشت ۳۵ سال منتشر شد که در این میان بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ جلسه ضبط شده در کنار نزدیک ۶۰۰ سند نظامی از آرشیو سند سری اسناد جنگ استخراج شده است. جلسه تعیین روز عملیات کربلای ۴ اما جرقه اصلی برای تعیین زمان انجام عملیات کربلای ۴ از کجا زده شد؟ این سؤالی است که در مستند «بکلی سری» به آن جواب داده میشود. از اینجای گزارش، مطابق با اسناد موجود به بازخوانی جلسات فرماندهان در قرارگاه مرکزی خاتمالانبیاء در ماه پایانی منتهی به عملیات کربلای ۴ میپردازد: ۱۱ آذرماه سال ۱۳۶۵ روز ۱۱ آذرماه سال ۱۳۶۵ در نوار جلسه ۲۰۷۹۱ با حضور حسن روحانی، محسن رضایی، علی شمخانی، صفوی و محمد باقری درباره نحوه عملیات صحبت میشود: علی شمخانی: ما وقتی صحبت از زمان میکنیم، زمان به این مفهوم که شرایط آب و حرکت آب و وضعیت روشنایی (ماه) به نحوی باشد که بتواند در پوشش آن هم با استفاده از مد نیرو حرکت کند. به راحتی و هم تاریک باشد. این یک اصل است. رحیم صفوی: این را کمی بیشتر توضیح دهید. علی شمخانی: این چون در والفجر ۸ تجربه شده است. فکر نمیکنم احتیاج به توضیح داشته باشد. در ادامه شمخانی برای حسن روحانی وضعیت جزر و مد را توضیح میدهد. اما او اصرار دارد عملیات در ۱۶ آذرماه انجام شود. محمد باقری: ۱۶ آذرماه. حسن روحانی (نماینده هاشمی رفسنجانی): چندم ماه (قمری) میشود. محمد باقری: میشود چهارم ربیع الاول حسن روحانی: چهارم زود است، یک ساعت از سر شب گذاشتیم. محمد باقری: غروب ماه، ساعت ۱۱:۳۰ شب است؛ یعنی از ساعت ۶ شب که تاریک میشود تا ۱۱:۳۰، ما ۵:۳۰ مهتاب داریم. رفتار آب این اجازه را نمیدهد. چون غواصان باید ساعتی به اروندرود بروند که در میان جزر و مد آب ساکن است و حرکت جریانی ندارد. محمد باقری: از اینکه رد کنیم. میآییم برای اول برج (ماه شمسی)، ماه اینجاهاست (اشاره به جدول) که به ما اجازه میدهد که هم سر شب باشد، هم تاریکی باشد، هم مد باشد. دوم دیماه مد (بالا آمدن سطح آب) ساعت ۳:۳۰ بعد از ظهر شروع میشود. ساعت ۶:۱۵ شب ما میتوانیم نیروهایمان را رها (آغاز عملیات) بکنیم. ساعت ۱۰:۳۰ شب هم درگیر بشویم و ماه ۱۱ میآید و ما هیچ مشکلی نداریم. جذر و مد اروندرود؛ محور تصمیمگیری فرماندهان حالا جلسات قرارگاه خاتم در روزهای منتهی به عملیات کربلای ۴ فشردهتر میشود. محتوای جلسه ۳۰ آذرماه حکایت از تمرکز فرماندهان برای گرفتن نتیجه مطلوب در حداقلترین زمان است. ۳۰ آذرماه سال ۱۳۶۵ محمد باقری: میخواهید آقای قاآنی (فرمانده لشکر ۲۱ امام رضا(ع)) هم بیایند که این حرکتهای (جذر و مد) اینجا را یک مقدار میدانند. علی شمخانی: بیایند. محسن رضایی: در کانال (آب) آرایش بگیرد؟ اسماعیل قاآنی: نه، از کانال که بیرون میآیند همه گردان نمیتوانند به وسط آب بروند. چون جریان آب حرکت میدهد. پس از شکست رژیم بعث در فاو و مهران، حالا تمرکز رژیم بعثی در جبهه جنوب و حفظ مواضعشان بیشتر شده است. گزارش اطلاعاتی قبل از شروع عملیات کربلای ۴ البته در این میان نگرانیها برای هوشیار شدن دشمن وجود دارد، این مورد در گزارش اطلاعاتی محمد باقری به خوبی نمایان است که رژیم بعث از شمال خوزستان تا فاو حساس شده است که در ادامه به طور اجمال به این گزارش باقری اشاره میشود: وضعیت عمومی: در طی دوره دشمن ضمن ادامه فعالیتهای گذشته در جهت تحکیم مواضع، موانع و استحکامات خطوط پدافندی خود حساسیت بیشتری نسبت به منطقه از خود نشان داده است. ۱- روز گذشته اول دیماه ۶۵ دشمن در سه نوبت منطقه عمومی فاو را مورد هجوم هوایی قرار داد که ۲ مورد آن روی پل لولهای اروند بوده و بمبارانها منجر به قطع رفتوآمد گردیده. ۲- روز گذشته از ساعت ۱۲ الی ۱۵ دشمن در محور امالقصر در منطقه عمومی فاو اقدام به اجرای آتش سنگین توپخانه نمود. ۳- روز گذشته اول دیماه ۶۵ آتش توپخانه دشمن روی پتروشیمی آبادان نسبتاً فعال بوده و ..... تردد دشمن در روز دوم دیماه اول دیماه ۱۳۶۵ طراحی و آمادهسازی عملیات کربلای ۴ نوار ۲۰۸۶۶ فرماندهان همچنان با حساسیت موضوع را در دوم دی ماه پیگیری میکنند، به همین خاطر فرمانده توپخانه سپاه یکم دیماه با محسن رضایی جلسه میگذارند. میرصفیان(فرمانده توپخانه): چند شب است گزارش کردند ۲ طرف جاده لاستیک آتش میزنند و جاده را روشن میکنند. علی شمخانی: شاید برای تردد است که چراغ روشن نمیکنند. اکبر غمخوار: در شب مهتابی هم که روشن است. باز این کار را تکرار کرد. رضایی: این شاید به منظور (تجهیزات) تظاهر به تک (حمله) پیدا نکرده هی لودر و بلدوزر میآورد. هویت نامعلوم: برادر محسن من امروز خودم رفتم دیدم. روی آن جاده سوم (بصره - فاو) خیلی تردد داشت. اصلاً لودر و بولدزر، خودم امروز دیدم. دیدهبانها گزارشی از وضعیت انتقال نیرو بر روی جاده فاو میدهند: هویت نامعلوم: شما حالا با این دید (کنایه از خوشبینی) برخورد میکنید. ما با توپخانه باید دید بدبینی به دشمن نگاه میکنیم. میگویید اینها را حتماً دارد تک (حمله) میکند. محسن رضایی: باز هم تأکید میکنیم که اینجا مثل فاو (والفجر ۸) توپخانه یک مأموریت چهارم (انهدام دشمن) پیدا کرده است. تأکید فرماندهان برای انتقال نیرو در شب با چراغ خاموش ۲ دیماه ۱۳۶۵ طراحی و آمادهسازی عملیات کربلای ۴ نوار ۲۰۸۸۱ همان روز ساعت ۱۱ شب فرمانده توپخانه، در جلسهای دیگر آخرین هماهنگیها را با فرماندهی قرارگاه خاتم انجام میدهند. توپخانه مأمور به قرارگاه قدس: حاج آقا! فردا ما اگر اینطور (انتقال) است، کِی باید توپها را شب نشد در روز ببریم! چه موقع ببریم که به عملیات لطمه نخورد؟ محسن رضایی: که چی؟! توپخانه مأمور به قرارگاه قدس: یعنی به فرض در روشنایی ببریم. ظهر ببریم؟ رحیم صفوی: برادر محسن! اینا هر چه قدر میتوانند امشب جابجایی کنند. برای رعایت اصول حفاظتی، تأکید فرماندهان بر انتقال نیرو در شب با چراغ خاموش در ۴۸ ساعت منتهی به عملیات است. هنوز برخی تردیدها وجود دارد ساعت ۱۱ صبح روز سوم دیماه است. آخرین گزارش شناسایی و تحرکات روز گذشته دشمن بررسی و احتمال هرگونه اتفاق بین رشید و رضایی بحث میشود. سوم دیماه ۱۳۶۵ طراحی و آمادهسازی عملیات کربلای ۴ نوار ۲۰۸۸۳ رحیم صفوی: اگر فلر جاهای دیگر هم انداخته باشد، مثل همین زدن منورهایش عادی است. ولی اگر جاهای دیگر فلر (منور) نینداخته باشد و بعد فقط اینجا فلر ریخته باشد! غلامعلی رشید: نه فلرش (پرتاب منور) که مشکوک (آگاهی دشمن) است. اگر میآمد توپخانههای بصره را بزند یا دیشب روی بصره کار کردند. یک بار هم این کار را کرده بود. دیشب که بصره را نمیزدند. توی آن لحظات که این فلر را انداخت! محسن رضایی: یک احتمالش برای این است که دهانه کارون (عقبه عملیات) را ببینند. این یک احتمال است. یک احتمال دیگر هم این است ببینند در شهر (خرمشهر) چه خبر است. وگرنه فلر را اگر برا...
« بازگشت به لیست اخبار