چرا ایران در رای‌گیری سازمان ملل درباره تشکیل «کشور فلسطین» غایب بود؟
مجمع عمومی سازمان ملل روز جمعه ۲۱ شهریور با اکثریت قاطع از «اعلامیه نیویورک» در حمایت از راهکار دو دولتی فلسطین حمایت کرد، اما ایران در رأی‌گیری شرکت نکرد. تهران در نامه‌ای به دبیرکل تاکید کرده است که این بیانیه ریشه‌های بحران را نادیده می‌گیرد، مسئولیت‌ها را تحریف می‌کند.
مجمع عمومی سازمان ملل روز جمعه ۲۱ شهریور با اکثریت قاطع از «اعلامیه نیویورک» در حمایت از راهکار دو دولتی فلسطین حمایت کرد، اما ایران در رأی‌گیری شرکت نکرد. تهران در نامه‌ای به دبیرکل تاکید کرده است که این بیانیه ریشه‌های بحران را نادیده می‌گیرد، مسئولیت‌ها را تحریف می‌کند. به گزارش شفقنا از ایرنا، مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز جمعه ۱۲ سپتامبر برابر با ۲۱ شهریور ۱۴۰۴ شاهد رای گیری و تصویب طرحی بود که بار دیگر مساله تشکیل دولت فلسطینی با راهکار موسوم به «دو دولتی» را مورد تاکید قرار می‌داد. در نتیجه این رای‌گیری؛ مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع به قطعنامه‌ای که توسط فرانسه و عربستان سعودی ارائه شده بود و «اعلامیه نیویورک» در مورد حل مسالمت‌آمیز مساله فلسطین و اجرای راه حل دو دولتی و تشکیل کشور فلسطین را تایید می‌کند، رای داد. این قطعنامه با کسب ۱۴۲ رای مثبت، ۱۰ رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع «اعلامیه نیویورک» درباره حل و فصل مسالمت آمیز موضوع فلسطین و راهکار دو دولتی را تصویب کرد. اعلامیه هفت صفحه‌ای نیویورک نتیجه یک کنفرانس بین‌المللی در سازمان ملل متحد در ماه ژوئیه به میزبانی عربستان سعودی و فرانسه، در مورد این مناقشه چند دهه‌ای است. ایالات متحده و اسرائیل این رویداد را تحریم کردند. این طرح که با رای مخالف آمریکا و رژیم اسرائیل مواجه شد، یک روز پس از آن تصویب شد که «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد که کشور فلسطین تشکیل نخواهد شد. چرا ایران غایب بود؟ نکته قابل تامل در رای‌گیری روز گذشته، عدم حضور جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از حامیان مهم مساله فلسطین بود؛ غیبتی که شاید موجب به وجود آمدن ابهام در نقش آفرینی تهران در قبال مساله نخست جهان اسلامی در سازمان ملل متحد شده باشد. موضع جمهوری اسلامی ایران درباره مسئله فلسطین همواره بر یک اصل بنیادین استوار بوده است که صلح پایدار و واقعی تنها زمانی محقق می‌شود که حقوق تاریخی و غیرقابل سلب ملت فلسطین به رسمیت شناخته شود. در طول چهار دهه گذشته، تهران بارها اعلام کرده که راهکار موسوم به «دو دولتی» در شرایط فعلی نه‌تنها قادر به پایان دادن به بحران غرب آسیا نیست، بلکه با نادیده گرفتن ریشه‌های اصلی درگیری، عملاً به تداوم وضعیت موجود یاری می‌رساند. این نگاه، برخاسته از تجربه تاریخی منطقه و تأکید بر اصول حقوق بین‌الملل در زمینه حق تعیین سرنوشت ملت‌هاست. ایران بر این باور است که پروژه صهیونیسم در فلسطین، بخشی از یک طرح استعماری گسترده‌تر در غرب آسیاست که با اشغال سرزمینهای فلسطینی و سیاست‌های نظام‌مند آپارتاید، پایه‌های هرگونه صلح عادلانه را تضعیف کرده است. از دیدگاه تهران، تقسیم مسئولیت بحران به طور متوازن میان رژیم اشغالگر و مردم تحت اشغال، تحریف آشکار واقعیت‌های میدانی است؛ واقعیتی که بیش از هشت دهه اشغال، جنایت و سلب حقوق بنیادین از مردم فلسطین را در بر می‌گیرد. بر همین اساس، جمهوری اسلامی ایران طرح «برگزاری همه‌پرسی ملی در میان ساکنان اصلی فلسطین، اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی» را به عنوان دموکراتیک‌ترین مسیر حل مسئله فلسطین در سازمان ملل ثبت کرده و بر آن پای می‌فشارد. حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب در کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین در سال ۱۳۹۰ در سخنانی فرمودند: «مدعای ما آزادی فلسطین است، نه آزادیِ بخشی از فلسطین. هر طرحی که بخواهد فلسطین را تقسیم کند، یکسره مردود است. طرح دو دولت که لباس حق‌به‌جانبِ «پذیرش دولت فلسطین به عضویت سازمان ملل» را بر آن پوشانده‌اند، چیزی جز تن دادن به خواسته صهیونیستها، یعنی «پذیرش دولت صهیونیستی در سرزمین فلسطین» نیست. این به معنای پایمال کردن حق ملت فلسطین، نادیده گرفتن حق تاریخی آوارگان فلسطینی، و حتّی تهدید حق فلسطینیانِ ساکن سرزمینهای ۱۹۴۸ است؛ به معنای باقی ماندن غده‌ی سرطانی و تهدید دائمی پیکره‌ی امت اسلامی، مخصوصاً ملتهای منطقه است؛ به معنای تکرار رنجهای ده‌ها ساله و پایمال کردن خون شهداست.» از دیدگاه ایران، روایت این بیانیه از تحولات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ نیز ناقص و گمراه‌کننده است. در حالی که بیانیه این تاریخ را آغاز بحران معرفی می‌کند، نمی‌توان آن را جدا از هشتاد سال اشغال، خشونت و سیاست‌های استعماری رژیم اسرائیل فهمید. به باور تهران، رخدادهای ۷ اکتبر پیامد مستقیم این سیاست‌هاست و باید در چنین زمینه‌ای ارزیابی شود. هم‌زمان، این بیانیه حق دفاع مشروع ملت فلسطین را که بر اساس قوانین بین‌المللی به رسمیت شناخته شده است، نادیده گرفته و حتی تلاش کرده است مقاومت فلسطینیان را محکوم کند، در حالی که جنایات نامتناسب و گسترده رژیم صهیونیستی در واکنش به این مقاومت توجیه‌پذیر قلمداد شده است. ایران همچنین به صراحت اعلام کرده است که درخواست بیانیه برای خلع سلاح گروه‌های مقاومت فلسطینی برخلاف حقوق ملتهای تحت اشغال است و عملاً فلسطینیان را در برابر اشغالگری بی‌دفاع می‌گذارد. از سوی دیگر، ورود بیانیه به موضوعات مربوط به حاکمیت و حکومت در فلسطین، به معنای دخالت آشکار در امور داخلی این ملت است؛ زیرا تنها خود فلسطینیان حق دارند درباره آینده سیاسی و ساختار حکمرانی سرزمینشان تصمیم‌گیری کنند. از منظر امنیت منطقه‌ای نیز این بیانیه ناقص است، چرا که موضوع حیاتی ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای و حذف همه سلاح‌های کشتار جمعی در خاورمیانه به طور عمدی از متن آن کنار گذاشته شده است. ایران تأکید می‌کند که چنین موضوعی بخش جدایی‌ناپذیر هر چارچوب امنیتی پایدار در منطقه محسوب می‌شود. در جمع‌بندی، جمهوری اسلامی ایران هشدار داده است که هر راه‌حلی که بر پایه بی‌عدالتی، آپارتاید، نابرابری و نادیده گرفتن حقوق مسلم و غیرقابل سلب ملت فلسطین بنا شود، نه تنها پایدار نخواهد بود، بلکه خود زمینه‌ساز تداوم بحران و تشدید بی‌ثباتی در غرب آسیا خواهد شد. جمهوری اسلامی ایران با خودداری از مشارکت در رای‌گیری اخیر مجمع عمومی درباره بیانیه نیویورک، بار دیگر بر موضع اصولی و دیرینه خود تأکید کرد؛ موضعی که اشغالگری و سیاست‌های آپارتاید رژیم صهیونیستی را ریشه اصلی بحران می‌داند و هرگونه راه‌حل تحمیلی و ناعادلانه را محکوم می‌کند. ایران معتقد است که حذف موضوعاتی چون حق دفاع مشروع فلسطینیان و ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای، بیانیه مذکور را از اعتبار حقوقی و سیاسی تهی ساخته و نشان می‌دهد که تنها راه تحقق صلح پایدار، برگزاری همه‌پرسی آزاد در میان ساکنان اصلی فلسطین و اتکای کامل به اراده مردم این سرزمین است.
« بازگشت به لیست اخبار