۳۳ هزار زائر در مدار حبیب خدمت می‌کنند
جاده نجف به کربلا این روزها میزبان زائرانی شده که به عشق امام حسین(ع) با پای پیاده مسیر ۸۰ کیلومتری بین دو شهر را طی می‌کنند تا هم‌زمان با اربعین، در بین‌الحرمین باشند.
جاده نجف به کربلا این روزها میزبان زائرانی شده که به عشق امام حسین(ع) با پای پیاده مسیر ۸۰ کیلومتری بین دو شهر را طی می‌کنند تا هم‌زمان با اربعین، در بین‌الحرمین باشند. به گزارش مشرق، جمعیتی که هرچه جلوتر می‌رویم بر تعدادشان اضافه می‌شود به‌طوری‌که طی سال‌های گذشته در روزهای منتهی به اربعین، از ۲۰ میلیون نفر هم فراتر رفته است. رسمی به قدمت تاریخ که از همان سال‌های ابتدای واقعه کربلا از سوی ائمه پایه‌گذاری شده بود. مراسمی که نه فقط شیعیان، بلکه اهل سنت و مسیحیان و یهودیان را هم از سراسر دنیا به این جاده می‌کشاند تا این‌گونه تنها مراسم مذهبی باشد که شرکت‌کنندگان آن حتی از یک دین نیستند. تأمین نیازهای بیش از ۲۰ میلیون نفر در عرصه‌های مختلف پزشکی، غذایی و فرهنگی آن هم در یک مقطع کوتاه و در یک موقعیت مشخص، کار چندان آسانی نیست و طبیعتاً بار اصلی رفع نیازها هم بر عهده عراقی‌ها خواهد بود. قطعاً میزبانی از جمعیت بالا، می‌طلبد تا خود مهمانان هم کمکی به کشور میزبان کنند و در همین راستا هم از سال ۱۴۰۱، دانشجویان جهادی کشورمان دست به کار شدند تا در قالب پویش «در مدار حبیب» به خدمت‌رسانی به زائران امام حسین(ع) بپردازند. پویشی که پا را از ارائه خدمت موکب‌های ثابت فراتر گذاشته و حالا هر زائری که در این پویش شرکت کند، خود می‌تواند باری از دوش دیگر زائران بردارد. با وجود اینکه در این پویش خبری از اعزام کاروان‌ها به پیاده‌روی اربعین نیست و تنها با تعیین مسیر خدمتگزاری و تأمین اقلام مورد نیاز، شرایط برای سفر چندروزه زائران در حد بضاعت تسهیل می‌شود؛ اما در سال اول ۶ هزار و در سال دوم نیز ۱۵ هزار نفر در این پویش شرکت کردند. رقمی که برای امسال پیش‌بینی‌ها از مشارکت ۳۳ هزار دانشجو در پویش خبر می‌دهد؛ خادمانی که خودشان در زمره زائران هم تعریف می‌شوند. محمدرسول حسینی، معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی و رضا محمدنیا، دبیر پویش «در مدار حبیب» از چگونگی شکل‌گیری این ایده، مسیر طی شده در پویش و تغییرات صورت‌گرفته در اربعین امسال می‌گویند. ایدۀ پویش «در مدار حبیب» از چه زمانی و به چه دلیل شکل گرفته است؟ حسینی: در ابتدا باید بگویم امیدوارم فضای اربعین در شرایط پساجنگ، موقعیتی را فراهم کند تا مقاومت ملت ایران را به دنیا نشان دهد. واقعیت آن است که ایده این پویش بعد از کرونا شکل گرفت. در آن برهه برای اولین‌بار بود که پیاده‌روی اربعین را در فصل تابستان داشتیم و به همین دلیل اردوهای جهادی ما را که در فصل تابستان برگزار می‌شد، تحت‌الشعاع قرار می‌داد و به نوعی تهدید برای جهادی‌ها محسوب می‌شد؛ چراکه تب‌وتاب اربعین، کمی فضای اجتماعی را درگیر می‌کرد و ما نیز تلاش کردیم این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم و به دنبال آن بودیم فعالیتی را که جهادی‌ها می‌توانند انجام دهند در بستر اربعین دنبال و نسبتی بین جهادی‌ها و اربعین تعریف کنیم و در همین مسیر ایده «در مدار حبیب» به تدریج شکل گرفت. جمعیتی که در بسیج دانشجویی و بین گروه‌های جهادی، در سال‌های قبل از راه‌اندازی پویش در مدار حبیب در قالب موکب‌های ثابت منسجم می‌شد، بیشتر از ۲۰ تا ۲۵ موکب نمی‌شد و جمعیتی که در این فضا درگیر می‌شد، نهایتاً سه هزار نفر از دانشجویان کل کشور دربرمی‌گرفت. در آن برهه تلاش‌مان این بود که بتوانیم گستره بیشتری از دانشجویان را تجمیع کنیم که سرانجام بعد از بررسی‌های مختلف، به همان ایده در مدار حبیب رسیدیم که به‌نوعی راه‌اندازی موکب‌های سیار بود. از طریق پویش، این ادبیات را بین دانشجویان جا انداختیم که دانشجو علاوه بر اینکه زائر امام حسین(ع) است، می‌تواند در عین حال خادم هم باشد. همچنین در ایده «طبیب دوار» محوریت گسترش ارائه خدمات پزشکی بود؛ چراکه بعضاً اگر زائری در طول مسیر دچار مشکلی می‌شد باید ۲۰ عمود را طی می‌کرد تا می‌توانست به یک موکب پزشکی برسد و هدف‌مان این بود که زائران طی مسیر هم امکان دسترسی به این خدمات را داشته باشند، همچنین به دنبال آن بودیم که دانشجویان بیشتری را در این پویش داشته باشیم- از جمله دانشگاه آزاد، ملی، مهارت و فنی‌وحرفه‌ای- تا هر کدام بسته به قابلیت‌هایی که دارند، بتوانند به زائران خدمت کنند. اولین دوره از این پویش در چه سالی اجرایی شد؟ حسینی: سال ۱۴۰۱ و بلافاصله بعد از آغاز دوباره پیاده‌روی اربعین شاهد اجرای این پویش بودیم. طی سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ جمعیت بسیارکمی به این مراسم می‌آمدند و عموم مردم تقریباً دوباره از ۱۴۰۱ در این مراسم شرکت کردند. در طول سه سال گذشته، چه تعداد دانشجو در قالب در مدار حبیب به پیاده‌روی اربعین رفتند؟ حسینی: در سال اول تقریباً برآورد خودمان آن بود دانشجویان در قالب تیم‌های سه نفره در این پویش شرکت کنند، یعنی اعلام کردیم اگر تیم پزشکی داریم، یک پزشک حاذق باید حضور داشته باشد که بتواند تجویز دارو و... را انجام دهد، در کنار آن یک نفر از دانشجویان پرستاری و بهداشت را باید داشته باشیم که به اصطلاح کارهای تریاژ را انجام دهد. نفر سوم هرچند می‌توانست از کادر درمان باشد، اما وظیفه‌اش انجام کارهای رسانه‌ای و روایتگری بود، در حوزه فرهنگی و فنی همین روال را دنبال می‌کردیم. در مجموع سال اول، دوهزار موکب سیار داشتیم که به تفکیک هزار تیم فرهنگی، ۵۰۰ تیم پزشکی و ۴۰۰ تیم طب سنتی و ۱۰۰ تا ۱۵۰ هم تیم موکب سیار فنی را شامل می‌شد. به عبارت دقیق‌تر در آن سال ۶ هزار نفر درگیر در مدار حبیب شدند. سال ۱۴۰۲ این تعداد به حدود پنج هزار تیم رسید که در مجموع ۱۵ هزار نفر را شاهد بودیم. البته در سال دوم تصور نمی‌کردیم که چنین استقبالی از سوی دانشجویان را داشته باشیم. سال گذشته نیز با رشد پنج برابری روبه‌رو شدیم و ۱۰ هزار موکب سیار را داشتیم. البته سال گذشته ثبت‌نام به صورت فردی را هم در دستور کار قرار دادیم و در کنار آن پنج‌هزار تیم فرهنگی و دوهزار تیم پزشکی و ۱۵۰۰ تیم هم در حوزه طب سنتی داشتیم. البته در این سال تیم‌های فنی را به دلیل محدودیت‌هایی در انتقال امکانات مورد نیاز حذف کردیم. پیش‌بینی‌تان برای برگزاری چهارمین دوره در مدار حبیب از حیث مشارکت دانشجویان چگونه است؟ حسینی: امسال در حال ایجاد تغییراتی در مدل کار با هدف افزایش اثربخشی موکب‌های سیاریم تا این‌گونه شاهد خدمت‌رسانی جدی‌تری از سوی دانشجویان باشیم، همچنین از آنجا که احتمال دارد تا حدی تعداد زائران با توجه به شرایط پساجنگ از حیث کمیت، کاهش پیدا کند؛ طبیعتاً کمی از خدمت‌رسانی‌ها هم کاسته می‌شود، یعنی شاید حضور هلال‌احمر و یا مواکب درمانی کمی کاهش پیدا کند. با این حال اربعین فرصتی است که بتوان جریان مقاومت را به دنیا نشان دهد و قطعاً این صحنه نباید خالی بماند؛ به همین دلیل هدف آن است که خدمت‌رسانی امسال برای اولین بار کاملاً به خارج از مرز منتقل شود و اقلام در خاک عراق توزیع شود. سال‌های قبل به غیر از اقلام پزشکی که دست هلال‌احمر بود و لزوماً هم باید از داخل نجف توزیع می‌شد، اقلام مربوط به عرصه فرهنگی و طب سنتی از داخل کشور در اختیار تیم‌ها قرار می‌گرفت اما امسال راه افتادن موکب‌های سیار از ابتدای مسیر نجف به کربلا شکل می‌گیرد و در آنجا اقلامی که مورد نیاز است در حدود ۶ ایستگاه به دست دانشجویان خواهد رسید. این کار باعث می‌شود دانشجویان بسته به توانایی و علاقه‌ای که دارند، اقلام‌شان را انتخاب کنند و به نوعی ارائه خدمات اختیاری شده، مثلاً به یک تیم بسته‌ای فرهنگی ارائه می‌شود و به افراد اعلام خواهد شد با این بسته می‌توانند برای ۲۰ یا ۵۰ کودک سربند تولید کنند یا پرده‌خوانی واقعه عاشورا و اربعین را داشته باشند یا نمایش عروسکی اجرا کنند. چه تعداد اقلام فرهنگی قرار است در اربعین امسال بین دانشجویان شرکت‌کننده در مدار حبیب توزیع شود؟ حسینی: در حوزه فرهنگ، اقلام را به دسته‌بندی‌های کوچک‌تری مانند سربند، نقاشی، نقالی، نمایش عروسکی و... تقسیم‌بندی کردیم ولی درمجموع برآورد آن است که ۹ هزار موکب سیار را داشته باشیم. به طور مثال ۳ هزار تیم سربند و ۳ هزار تیم نقاشی و... خواهیم داشت. شاید بد نباشد به این مسئله هم اشاره کنم که ۲ هزار تیم ما هم در قالب طبیب دوار خواهد بود. با این حال تمرکز امسالمان در حوزه فرهنگی خواهد بود. درمجموع باید عنوان کرد پیش‌بینی مشارکت ۳۳ هزار دانشجو را برای در مدار حبیب امسال خواهیم داشت. در صحبت‌هایتان عنوان کردید پیش‌بینی‌تان آن است که تعداد موکب‌های ثابت پزشکی و حضور جمعیت هلال احمر در اربعین پیش رو کاهشی باشد، در این شرایط بهتر نبود که جمعیت تیم‌های طبیب دوار را افزایش دهید؟ حسینی: ستاد بازسازی عتبات عالیات تکلیف کرده که همه مواکب در طول مسیر نجف به کربلا تیم درمانی را داشته باشند. همچنین بر اساس شنیده‌ها قرار است ۴۵ کیلومتر از مسیر را به صورت مسقف درآورد که قطعاً این باعث می‌شود گرما هم کمتر اذیت‌کننده باشد. با این حال در طول ۳ سال اخیر به این نتیجه رسیدیم که قطعاً دانشجویان حاضر در طبیب دوار اقدامات قابل توجهی را انجام داده‌اند. به همین دلیل پیش‌بینی‌مان آن است که ۲ هزار تیم با توجه به شرایط امسال می‌تواند پاسخگوی نیازها باشد. البته از آنجایی که می‌خواهیم شبکه خادم – زائری را به عموم مردم هم معرفی کنیم، به دنبال آن هستیم تا شبکه‌های مختلف دیگر مانند شبکه هیئت دانشجویی، طلاب و دانشجویان بین‌الملل و دانش‌آموزان را هم درگیر این حوزه کنیم. نحوه تعیین و ارائه خدمت‌رسانی از سوی دانشجویان و مردم در طول مسیر نجف به کربلا چگونه نیازسنجی می‌شود؟ محمدنیا: از آنجایی که در سال اول و دوم روی شبکه دانشجویان جهادگر تمرکز داشتیم، با توجه به توانایی این دسته از دانشجویان روی عرصه تمرکز کردیم. یعنی ۳ و ۴ عرصه را در نظر گرفتیم و خدمت‌رسانی بر آن‌ها را تعریف کردیم. اما از سال گذشته و امسال مفهوم خدمت‌رسانی را بسط دادیم. فرض کنید آقایی توانایی انجام فعالیت‌های پزشکی ندارد و یا افرادی که توانایی کار فرهنگی دارند ولی در عین حال نمی‌توانند زمان زیادی را در موکب‌ها بمانند، چطور می‌توانند به خدمت‌رسانی مشغول شوند؟ در همین راستا بانکِ ایده‌ای از خدماتی که هر زائر در طول مسیر می‌تواند انجام دهد، شکل دادیم که کوچک‌ترین آن ارائه یک لیوان آب به زائر است تا کمک به تعمیر کوله زائران و خدمات تخصصی پزشکی. در این بین، ۱۰ خدمت را هم مشخص و اعلام کردیم اقلام مورد نیاز برای ارائه آن‌ها را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهیم. اتفاق جالبی که از سال گذشته رخ داد، این بود بسیاری از افرادی که در پویش شرکت می‌کردند، خودشان نیز ایده جدید خدمت‌رسانی را ارائه می‌دادند. مثلاً یکی از خانم‌ها اعلام کرده بود در طول مسیر برای همراهان، زیارت عاشورا می‌خوانم. امروز بان...
« بازگشت به لیست اخبار